یکی از قدیمی ترین روش هایی که برای حمل و نقل بار از کشور چین به ایران مورد استفاده قرار گرفته است حمل دریایی کالا می باشد. از دیرباز روش حمل و نقل دریایی برای تجارت بین المللی مرسوم بوده است. حمل دریایی به معنی انتقال افراد و اجناس از کشوری به کشور دیگر از طریق دریاست. چین یکی از کشورهای است که از گذشته تا به امروز با ایران داد و ستد داشته و حمل دریایی بار از چین به ایران دومین روش مرسوم حمل بار مسافری و اولین روش مرسوم حمل بار صنعتی است؛ بنابراین برای انجام این امر باید با تمامی مراحل حمل بار دریایی از چین به ایران مطلع شوید و لازم است تمامی شرکت های حمل و نقل دریایی را بشناسید. همراه بازرگانی ایران و چین باشید.
در کنار کسب اطلاعات پیرامون این روش حمل و نقل، باید از محدودیت های حمل و نقل دریایی و محاسبه هزینه حمل دریایی از چین نیز مطلع شوید. در این مقاله تمامی موارد مربوط به بیمه حمل و نقل دریایی، مسئولیت متصدی حمل و نقل دریایی در قبال کالا، نحوه محاسبه کرایه حمل دریایی، نمونه قرارداد حمل دریایی و همچنین نحوه استعلام قیمت حمل دریایی ذکر شده و به نوعی راهنمای کامل صفر تا صد حمل بار دریایی از چین به ایران می باشد پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
حمل و نقل دریایی چیست؟
حمل و نقل دریایی شامل مواردی همچون جابجایی کالاها و افراد، به وسیله کشتی های کوچک، متوسط و بزرگ از راه دریا و اقیانوس گفته می شود. شما می توانید کالاهایی که حجم زیادی دارند را از طریق دریا به مقضد خود ارسال کنید. برای اینکه کالاها از طریق دریا یا اقیانوس انتقال یابند کشتی های مخصوصی طراحی شده اند که بتوانند این کار را انجام دهند و افراد زیادی نیز در زمینه حضور طولانی بر روی آب و انتقال بار تخصص دارند. همچنین بنادر مختلفی برای تخلیه بار این کشتی ها وجود دارند که از لوازم و تجهیزات تخلیه بار برخوردارند. البته باید به این نکته اشاره کرد که حمل دریایی یکی از روش های مهم حمل و نقل محسوب می شود.
در تجارت ایران و چین، پس از حمل هوایی بار از چین به ایران که اولین و مرسوم ترین روش حمل و ارسال بار است، حمل دریایی در جایگاه دوم قرار دارد. در واقع نوع بار، حجم آن و مشخصاتی نظیر این موارد است که روش حمل و نقل را تعیین می کند و ممکن است در بسیاری از موارد که هم اکنون نیز در حال جریان است تنها مورد قابل استفاده حمل و نقل دریایی کالا باشد. در مورد اینکه کدام یک از روش های حمل و نقل برای بار موردنظر شما مناسب است را در وهله اول خصوصیات بار شما و در وهله دوم در نظر گرفتن مواردی است که بنابر اقتضائات زمانی، شرایط و تجربه متخصصان بازرگانی ایران و چین تعیین می گردد.
قوانین حمل و نقل دریایی ایران
پیش از مبادرت به حمل دریایی (Maritime Transport) کالا از مبدأ چین یا هر کشور دیگری، اشراف بر قواعد حقوقی دریایی (Maritime Legal Framework) امری اجتنابناپذیر است. قانون دریایی ایران مشتمل بر ۱۴ فصل است که در ادامه به تبیین آنها خواهیم پرداخت. این قانون مصوب سال ۱۳۴۳، با اقتباس از کنوانسیونهای بینالمللی (International Conventions) سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) و قواعد لاهه (Hague Rules) تدوین گردیده و بخشهایی از آن با ملحوظ نمودن قوانین ملی (National Laws) بومیسازی شده است.
فصل اول: حاکمیت حقوقی بر تردد و ثبت کشتیها
این فصل، متشکل از ۲۸ ماده قانونی، به الزامات قانونی تردد دریایی (Legal Requirements for Maritime Navigation) و تشریفات ثبت کشتی (Ship Registration) جهت فعالیت تجاری تحت پرچم جمهوری اسلامی ایران (Flag of the Islamic Republic of Iran) میپردازد. بر اساس این فصل، کشتی برای مباحرت در آبهای سرزمینی (Territorial Waters) مستلزم طی مراحل قانونی معین بوده و جهت فعالیت بازرگانی (Commercial Activities) در ایران، باید تابعیت حقوقی (Legal Nationality) ایرانی کسب نماید.
فصل دوم: حقوق ممتاز دریایی
این فصل با ۱۳ ماده قانونی، به حقوق ممتاز دریایی (Maritime Liens) میپردازد. بر اساس این فصل، مالک کشتی (Shipowner) مکلف به پرداخت کلیه دیون مرتبط با کشتی (Ship-related Debts) اعم از مالیاتهای دریایی (Maritime Taxes) و دستمزد خدمه (Crew Wages) حتی در صورت اعلان ورشکستگی (Declaration of Bankruptcy) میباشد. همچنین، در صورت اثبات وارد آمدن خسارت (Damage Incurred) از سوی مالک کشتی، وی ملزم به جبران کامل خسارات وارده خواهد بود.
فصل سوم: رژیم حقوقی رهن دریایی
این فصل شامل ۱۰ ماده قانونی است که به قوانین و مقررات رهن کشتی (Ship Mortgage Laws and Regulations) میپردازد. در این فصل تصریح میگردد که رهن کشتی (Ship Mortgage) نیز مستلزم پذیرش قوانین دریایی کشور بوده و اجارهکننده کشتی (Charterer) مسئول تخلفات دریایی (Maritime Violations) و پرداخت جرائم مترتب (Resulting Fines) خواهد بود.
فصل چهارم: حقوق و تکالیف در باربری دریایی
این فصل با ۱۷ ماده قانونی، به موضوع حقوق و تکالیف طرفین قرارداد باربری دریایی (Rights and Obligations of Parties in Maritime Carriage Contracts) اشاره نموده و مبتنی بر قواعد تجارت بینالمللی دریایی (International Maritime Trade Rules) تدوین گردیده است.
فصل پنجم: مقررات حاکم بر مالکین کشتی
این فصل مشتمل بر ۱۲ ماده قانونی، به مقررات و محدودیتهای (Regulations and Limitations) اعمال شده بر خدمه (Crew)، تجار دریایی (Maritime Merchants) و مالکین کشتیها میپردازد. حل و فصل اختلافات (Dispute Resolution) میان خدمه و مالک و لزوم رعایت حقوق و احترام متقابل (Mutual Rights and Respect) در مسائل پیشآمده، از محورهای اصلی این فصل میباشد.
فصل ششم: مسئولیتهای ناخدای کشتی و خدمه
این فصل با ۱۲ ماده قانونی، به مسئولیتهای قانونی ناخدای کشتی (Legal Responsibilities of the Ship Captain) و خدمه اشاره مینماید. از صدور بارنامه دریایی (Bill of Lading) گرفته تا تضمین سلامت کالا (Ensuring the Integrity of Goods) و همچنین مراحل حمل کالا، همگی در این قانون تصریح شده است.
فصل هفتم: وثیقهگذاری و استقراض دریایی
این فصل شامل ۱۰ ماده قانونی است که به قوانین و مقررات اخذ وام دریایی (Maritime Loan Regulations) و ارائه وثیقه دریایی (Maritime Collateral) میپردازد. نحوه رهن کشتی و چگونگی ارائه وثیقه و ضمانت (Collateral and Guarantee) نیز در این فصل تشریح گردیده است.
فصل هشتم: مقررات حمل مسافر دریایی
این فصل با ۲۴ ماده قانونی، به قوانین و محدودیتهای حمل مسافر دریایی (Regulations and Limitations of Maritime Passenger Transport) اشاره دارد. در این فصل بر لزوم حفظ ایمنی مسافران (Necessity of Ensuring Passenger Safety) و همچنین فراهم نمودن تجهیزات و امکانات ایمنی (Safety Equipment and Facilities) برای حفظ جان و مال مسافر تأکید شده است. تأمین تغذیه مسافران (Passenger Catering)، تأمین محل استراحت (Accommodation Provision)، محافظت از اموال آنان (Protection of their Property) و رعایت سایر حقوق مسافران (Passenger Rights) مندرج در این فصل برای مالک کشتی الزامی است.
فصل نهم: رژیم حقوقی اجاره کشتی
این فصل شامل ۱۱ ماده قانونی است که به مراحل و قوانین اجاره کشتی (Ship Chartering Procedures and Laws) اشاره مینماید. شایان ذکر است که رهن کشتی با اجاره آن (Ship Chartering) متفاوت است. در این فصل، موضوع اجاره کشتی مورد بررسی قرار گرفته و به تبیین تفاوتهای آن با رهن کشتی پرداخته میشود.
فصل دهم: قواعد حقوقی تصادم کشتیها
این فصل با ۱۱ ماده قانونی، به قوانین کنوانسیون مربوط به تصادم کشتیها (Collision of Vessels Convention Laws) میپردازد و تصریح میدارد که طرف مقصر (Liable Party) ملزم به جبران کامل خسارتهای وارده به کشتی آسیبدیده (Damages to the Damaged Vessel) میباشد.
فصل یازدهم: مساعدت و نجات دریایی در خلیج فارس
این فصل به مواردی اشاره دارد که مربوط به کشتیهای نیازمند مساعدت (Vessels in Distress) در خلیج فارس (Persian Gulf) بوده و بر اهمیت این موضوع تأکید مینماید.
فصل دوازدهم: مسئولیت ناشی از خسارات دریایی
این فصل شامل ۴ ماده قانونی است که به موضوع خسارات وارده در حین حملونقل دریایی (Damages Incurred During Maritime Transport) میپردازد.
فصل سیزدهم: صلاحیت دادگاه دریایی
این فصل، کوتاهترین فصل قوانین دریایی، به منظور تعیین حقوق و نحوه رسیدگی به شکایات دریایی (Rights and Procedures for Maritime Claims) تدوین گردیده است.
فصل چهاردهم: مقررات متفرقه دریایی
این فصل شامل ۵ ماده قانونی است که به موضوع بیمه دریایی (Marine Insurance)، گواهینامههای دریایی (Maritime Certificates) و جرائم دریایی (Maritime Offenses) میپردازد.
کلیه موارد مشروحه در ۱۴ فصل فوق، قوانین دریایی هستند که هر شخص حقیقی یا حقوقی که قصد حمل بار دریایی از چین به ایران یا سایر کشورها را دارد، میبایست از آنها مطلع باشد. جهت دریافت نسخه کامل قانون حملونقل دریایی ایران، لطفاً به لینک ذیل مراجعه فرمایید:
دانلود PDF قوانین حمل و نقل دریایی ایران
انواع روش حمل و نقل دریایی کالا از چین
مدالیتههای حمل بار دریایی: رویکردی طبقهبندیشده
فرآیند حملونقل دریایی کالا (Maritime Cargo Transportation) عمدتاً در سه مدالیته (Modalities) متمایز به انجام میرسد:
۱. حمل مستقیم (Direct Shipment):
این مدالیته شامل بارگیری مستقیم محموله (Direct Cargo Loading) از بندر مبدأ (Port of Origin) و تخلیه نهایی (Final Discharge) آن در بندر مقصد (Port of Destination) میگردد. حمل مستقیم به عنوان سریعترین شیوه حمل دریایی (Fastest Method of Maritime Transport) شناخته میشود و برای محمولاتی با فوریت تحویل بالا (High Delivery Urgency Cargo) مناسب است.
۲. حمل غیرمستقیم (Indirect Shipment):
در این مدل حمل، محموله در چندین بندر واسطهای (Intermediate Ports) تخلیه و مجدداً بارگیری (Transshipment) میگردد تا نهایتاً به مقصد نهایی (Final Destination) برسد. حمل غیرمستقیم معمولاً برای مسیرهای دریایی پیچیده (Complex Sea Routes) یا به منظور تجمیع بار (Cargo Consolidation) صورت میپذیرد.
۳. حمل گروپاژ (Less than Container Load – LCL):
این روش حمل که به لحاظ سهولت اجرا (Ease of Execution) و مقرونبهصرفه بودن (Cost-Effectiveness) حائز اهمیت است، به این صورت عمل مینماید که صاحبان کالاهای متعدد (Multiple Consignors) با مقصد نهایی مشترک (Common Final Destination)، محمولات خود را به صورت تجمیعی (Consolidated) در یک کانتینر (Container) قرار داده و در بندر مقصد نسبت به تحویل بار (Cargo Delivery) خود اقدام مینمایند. حمل گروپاژ راهکاری ایدهآل برای ارسال محمولات با حجم کم (Small Volume Shipments) به شمار میرود.
استعلام قیمت حمل و نقل دریایی از چین
برای استعلام قیمت شما باید در ابتدا نوع بار، حجم و وزن بار، مبدا و مقصد بار، نوع کشتی حمل بار، توقف کشتی در بنادر و همچنین روش ارسال بار به صورت مستقیم یا غیر مستقیم یا گور پاژ را مشخص کنید. بعد مشخص کردن اقلام به استعلام قیمت از دفاتر شرکت های حمل و نقل دریایی ایران بپردازید. مرکز تجاری ایران و چین تجت نام بازرگانی ایران و چین با ارتباطات گسترده و تجربه سالها حضور در امر حمل و ارسال کالا بین دو کشور ایران و چین همواره بهترین مسیر با کمترین هزینه را برای شما بر می گزیند.
نحوه محاسبه کرایه حمل و نقل دریایی بار از چین به ایران
محاسبه تمامی هزینه های بار در ابتدا به نوع بار و مقصد و مبدا شما مربوط می شود اما به طور کلی شما باید هزینه های مربوط به تخلیه و بارگیری، هزینه گمرک، هزینه روزانه کشتی، هزینه توقف کشتی در اسکله، هزینه های یدکش، هزینه های بازرسی محموله و همچنین هزینه های مربوط به بارگیری را محاسبه و پرداخت نمایید.
حمل و نقل بار از چین به ایران چه مزایا و معایبی دارد؟
حملونقل دریایی (Maritime Transportation) به عنوان یکی از ارکان اصلی لجستیک بینالمللی (International Logistics) در تجارت با چین، واجد مزایا و معایب خاص خود میباشد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
مزایای حمل دریایی از چین:
- صرفه اقتصادی (Cost-Efficiency): هزینه حمل دریایی (Sea Freight Cost) در مقایسه با سایر مدهای حمل (Modes of Transport) نظیر حمل هوایی (Air Freight) به طور قابل توجهی کمتر (Lower) است.
- پوشش بیمهای جامع (Comprehensive Insurance Coverage): بیمه کامل محموله (Full Cargo Insurance) و مسافران (Passengers) مطابق با قوانین بینالمللی بیمه دریایی (International Marine Insurance Laws) ارائه میگردد.
- بهترین شیوه حمل برای حجم بالا (Optimal Mode for High Volume): حمل دریایی به عنوان مناسبترین شیوه (Most Suitable Method) برای انتقال بارهای حجیم (Bulky Goods) و وزن سنگین (Heavy Weight) محسوب میگردد.
- ایمنی بالا (High Safety Quotient): در مقایسه با سایر روشها، حملونقل دریایی از ایمنی بالاتری (Higher Safety) در برابر حوادث (Accidents) و جابهجایی کالا (Handling of Goods) برخوردار است.
- تنوع ناوگان و رقابت قیمتی (Fleet Diversity and Competitive Pricing): وجود تنوع گسترده در کشتیهای باربری (Wide Variety of Cargo Ships) و رقابت فشرده در بازار حمل (Intense Market Competition) منجر به ارائه قیمتهای رقابتی (Competitive Prices) میگردد.
معایب حمل دریایی از چین:
- سرعت پایین ترانزیت (Lower Transit Speed): سرعت حمل دریایی (Maritime Transit Speed) در مقایسه با حمل هوایی (Air Freight) به مراتب پایینتر (Lower) است.
- احتمال شرایط نامساعد جوی (Potential for Adverse Weather Conditions): شرایط نامساعد جوی (Adverse Weather Conditions) میتواند منجر به تأخیر در حرکت و رسیدن کشتیها (Delays in Ship Departure and Arrival) گردد.
- پیچیدگی ردیابی محموله در بنادر (Complexity of Cargo Tracking in Ports): رهگیری دقیق محموله (Precise Cargo Tracking) در محدوده بنادر (Port Areas) ممکن است با چالشهایی (Challenges) مواجه باشد.
- نیاز به حملونقل زمینی تکمیلی (Requirement for Onward Inland Transportation): پس از رسیدن محموله به بندر مقصد (Port of Destination)، نیاز به انتقال زمینی بار (Inland Transportation) تا مقصد نهایی (Final Destination) وجود دارد که مستلزم برنامهریزی و هزینه اضافی (Additional Cost) است
مسئولیت شرکت حمل و نقل دریایی در قبال کالا
مسئولیت های مربوط به شرکت بر اساس بارنامه مشخصی تنظیم می گردد اما به طور کلی حتی اگر شما با شرکت های خارجی قرارداد بسته باشید، به این علت که برای حمل بار خود به شرکت های حمل بار بین المللی ایرانی مراجعه و کرایه آن را پرداخت کرده اید مسئولیت اصلی با همین شرکت مورد قرارداد است. حال اگر قرارداد وجود داشته باشد، طبق مفاد قرارداد و در صورت نبود قرارداد، طبق قوانین عمومی بین المللی حقوق شما مشخص می شود.
بازرگانی ایران و چین با سالها تجربه تحت مجوز رسمی سازمان توسعه تجارت ایران این اطمینان را به شما می دهد که تحت یک قرارداد بین المللی بار شما را به صورت دریایی از چین به ایران و یا بالعکس حمل کند و در پایان قرارداد نیز ذکر می شود که اگر مورد بحث و ایراد در هیچ کدام از ماده های قرارداد وجود نداشت ادامه کار طبق قوانین بین المللی دریایی و قوانین دریایی جمهوری اسلامی ایران پیش می رود.
جمع بندی
در این مقاله تلاش شد تمامی موارد مربوط به حمل بار دریایی از چین به ایران و کشور های دیگر برای شما بیان شود اما نکته مهم این است که شما برای حمل بار دریایی خود چه شرکتی را انتخاب می نمایید. اگر می خواهید بار خود را در کلاس جهانی به مقصد خود حمل کنید بازرگانی ایران و چین در خدمت شماست. شما می توانید با خیال راحت و ایمنی بالا، حمل بار دریایی خود را به صورت صفر تا صد به شرکت بازرگانی ایران و چین بسپارید.
سوالات متداول
چرا حمل و نقل دریایی از چین بهتر است؟
هزینه کم، ایمنی بالا و تنوع شرکت ها که به نوعی ایجاد کننده رقابت در آنها هست باعث مطلوب بودن حمل و نقل دریایی از چین می شود.
استفاده از حمل و نقل دریایی چه محدودیت هایی دارد؟
به جز محدودیت های خودآگاه مانند سرعت پایین، امکان وجود شرایط جوی ناپایدار و نیاز به حمل و نقل زمینی، محدودیت دیگری ندارد.
قانون حمل و نقل دریایی شامل چه مواردی است؟
قانون حمل و نقل دریایی شامل ۱۴ بند است که به طور کامل قوانین حمل بار از چین به ایران را شرح می دهند.